Voor de bouwaktiviteiten en de tijdelijke bewoning wil ik stroom hebben.  Zeker als ik de winter moet doorbrengen op de kavel.   Zodra de nutsvoorzieningen zijn aangelegd kan ik een bouwstroomaansluiting aanvragen, en deze aansluiten op een bouwstroomkast.  Ik heb hiervoor een oude kast op marktplaats gekocht en deze helemaal opgeknapt.  

 

 

 (foto volgt nog)

 

Nu zijn de nutsbedrijven een onzekere faktor voor wat betreft planning.  Om hier niet afhankelijk van te zijn heb ik een generator aangeschaft.  Dit is wel iets om over na te denken.  Een generator is een duur ding, wat onderhoud nodig heeft, in gebruik niet goedkoop is en ook best een lawaaig ding. De bouwstroom is bedoeld voor elektrische apparaten en aangezien ik diverse apparaten heb die op krachtstroom werken heb ik een generator nodig die krachtstroom levert.  Een krachtstroom generator levert voor de 230V 1/3 van zijn vermogen.   Heb je dus een 230V apparaat van 2kW, dan heb je een generator van 6kW nodig.  Ik heb eerst gekeken naar de veel aangeboden generators van Chineze makelijk.  Deze zijn heel compact.   Maar wel duur.   Ik heb ook gekeken naar ex-militaire generatoren.  Met mijn voorliefde voor legergroen was dit mijn eerste keuze.  Ze worden regelmatig op veilingsites aangeboden, en ik heb een paar geboden, maar ze gingen mij te duur weg.  Toen kwam ik op marktplaats een oude kapotte generator tegen.  De motor liep nog, maar geen stroom.   30 jaar oud, 350kg en maar 300 euro......    Naar de achterhoek gereden en met veel moeite het gevaarte in de aanhanger gekregen en weer teruggereden. 

 generator1

 

Het blijkt een Isuzu industriële motor type 1AB2 te zijn van 15pk. Deze motor wordt ook gebruikt in minitrekkers van Kuboto.  De generator is een Denyo old-school generator van 8kVA met 8 dikke koolborstels voor de rotor.  De stator is de veldwikkeling. De electronika van de besturing was behoorlijk geoxideert.   En waarschijnlijk de oorzaak van het niet leveren van de stroom.  Na onderzoek bleken de volgende mankementen:

  1. Koolborstels generator hingen los, en 1 ontbrak.
  2. sleepcontact shuntweerstand veldwikkeling maakte geen contact.
  3. Startaccu ontbreekt
  4. Dynamo voor startaccu, defect, koolborstels versleten.
  5. Externe spanningsregeling voor dynamo ontbreekt.
  6. Stopmagneet motor vastgeroest en wikkeling onderbroken. 
  7. Toerentalregeling motor ontbreekt. 
  8. Kleppen dienen gesteld te worden. 
  9. Diverse losse moeren op uitlaatspruitstuk. 
  10. Aardverbinding tussen generator en chassis weg.  (Au...) 
  11. bijna geen olie meer in het carter. 
  12. rubber ophanging versleten. 
  13. Dieselolie lekkage bij dieselfilter
  14. Dieselolie lekkage bij injector

Uiteindelijk dus een behoorlijke lijst, maar geen onoverkomenlijke dingen.  Mijn plan is om de generator in twee fasen op te knappen.   Eerste fase is om hem werkend te krijgen met de huidige besturing. De tweede fase wordt een hele nieuwe besturing.  Na de eerste fase wil ik hem gaan gebruiken als bouwstroom generator. Na de tweede fase komt hij als back-up generator in de voorzeiningenschuur.  Niet omdat dat nou zo nodig is, maar gewoon omdat het kan...

Om de generator werkend te krijgen is het eerst nodig om te begrijpen hoe zo een ding eigenlijk werkt.  Gelukkig is ook hier veel over te vinden op Google.    Heel simpel gezegt, de generator is een grote fietsdynamo, die wordt aangedreven door een dieselmotor.   De generator moet, in tegenstelling tot de fietsdynamo moet de generator een stabiele spanning geven.  400V (230V) met een frequentie van 50Hz.  Hiervoor zijn er twee regelingen nodig.   1 om de spanning constant te houden en 1 om de frequentie constant te houden.  

generator3

Spanningsregeling

De spanning wordt geregeld middels de veldwikkeling in de generator. De uitgangsspanning van de generator is afhankelijk van de spanning die op de veldwikkeling gezet wordt. Deze veldwikkeling zorgt voor het magnetisch veld waar de draaiende rotor zijn spanning mee opwekt.  Het is mij nog niet helemaal duidelijk hoe de besturingelektronica werkt.  Er zit een 3 fasen trafo in, die middels een paar dikke shuntweerstanden en een gelijkrichter de veldwikkeling van spanning voorziet. Om het veld bij het starten van de generator op te bouwen zit er een drukknop welke de veldwikkeling voorziet van spanning uit de accu.  Moderne generators hebben een extra wikkeling met ingebouwde magneten om het veld te starten. Moderne generatoren hebben ook geen koolborstels meer (brushless). De uitgangsspanning wordt van de stator afgenomen en de rotorwikkeling is middels een diodebrug gekoppelt aan een andere wikkeling. Deze wikkeling wordt middels een aparte stator gevoed.  Hiermee kan het veld geregeld worden, zonder dat er koolborstels nodig zijn.  In fase 2 wil ik deze besturing helemaal verwijderen en vervangen door een electronische regeling (AVR) van Chinese makelij. 

Frequentieregeling

De frequentie van de uitgangsspanning dient 50Hz te zijn.  Deze frequentie is afhankelijk van het toerental van de generator, en aangezien de generator direct gekoppelt is aan de motor, afhankelijk van het toerental van de motor.  De generator heeft een dubbele wikkelingen, wat betekent dat de generator 1500 toeren per minuut met maken, om een frequentie van 50Hz te genereren. De motor moet dus altijd 1500 toeren lopen.  Vroeger werdt dit mechanisch opgelost met een regelkring bestaande uit gewichtjes die ronddraaiden. Deze besturing ontbreekt bij mij, dus hier moet ik zelf iets maken. Gelukkig zijn deze besturingen ook voor weinig geld te koop op ebay.   Een servomotor bedient het gaspedaal van de motor. En een stukje elektronika bestuurd dit. Hoe werkt dit?  Als de generator loopt, dan loopt de motor met 1500rpm.  Een magnetische opnemer op het vliegwiel meet het toerental en de elektronika regelt de gasklep.  Indien je een belasting op de generator aansluit, zakt het toerental, de elektronika ziet dit en gaat wat meer gas bij geven, totdat het toerental weer 1500rpm is.

Bediening

Ook voor de bediening van een generator zijn er hele leuke paneeltjes uit te koop.  Uiteraard in china...  Hiermee kun je de generator starten, automatisch laten starten maar laten stoppen bij problemen zoals bijvoorbeeld een te lage oliedruk.   Deze paneeltjes ga ik toepassen bij fase2

besturing   HTB1jfKKLFXXXXczXVXXq6xXFXXXV  HTB1KMFRNXXXXXa0XXXXq6xXFXXXQ HTB1tqEKNFXXXXadXXXXq6xXFXXXq       
 Huidige spanningsregeling en bediening  Motorcontrole  (Oliedrukt etc)  Generator bediening (starten, stoppen)  Spanningscontrole (volt, ampere, kilowatt etc)      

Reparatieverslag:

1 Koolborstels generator

Waarom de koolborstels niet in hun houders zaten is mij onduidelijk.  Ze kunnen er niet zelf uitgevallen zijn. Misschien dat het door een reparatiepoging van een vorige eigenaar kwam, maar reparatie was simpel.  Een groter probleem was de ontbrekende koolborstel.  Ik heb een nieuwe gevonden op internet, maar dat was op een site in Indonesië, en van alles op die site begreep ik alleen de foto. Op ebay vond ik een koolborstel van dezelfde afmetingen, maar met het aansluitdraadje aan de bovenkant ipv de zijkant. Dit modificeer ik wel, dus dit probleem is opgelost. 

koolborstel

2 Sleepcontact Shuntweerstand

Op alle metalen oppervlaktes binnenin de regelkast zat hevige corrosie.  Dit is op zich geen probleem, behalve waar contacten zitten.  Het sleepcontact op de shuntweerstanden is hier ook gevoelig voor. bij het controleren bleek ook dat het contact los zat.  Schoonmaken, schroefje aandraaien en klaar. 

shuntweerstand

3 Startaccu ontbreekt. 

Simpel, nieuwe tweedehands accu op marktplaats gekocht, wel een onderhoudsvrije gel accu.   

4 Dynamo voor startaccu defect

Op de motor zit een dynamo die de startaccu oplaad als de generator draait. Deze zat onder de smurrie, dus eerst maar eens uit elkaar halen om schoon te maken. Hier bleken de koolborstels versleten te zijn. Eén was zo op dat er een vonkenbaan was ontstaan op de sleepring.   De rotor in de draaibank gezet en met fijn schuurpapier de ring weer glad gemaakt.  Nieuwe koolborstels voor deze 30 jaar oude dynamo waren in Duitsland het goedkoopst en besteld.  Deze dynamo heeft geen ingebouwde spanningsregelaar. In de besturingskast zat ook geen spanningsregelaar. Gezien de vreemde modificaties die er op zaten hebben vorige eigenaars kennelijk een andere dynamo geplaatst of de spanningsregelaar verwijderd en overbrugt. 

5 Spanningsregelaar ontbreekt

In de jaren 70 hadden dynamo's een externe spanningsregeling. Dit was een onbegrijpelijk kastje met een paar relais en weerstanden.  Dit kastje zorgde ervoor dat de dynamo contstant 13,8V afgaf, zodat de accu geladen kon worden. Tegenwoordig zijn de spanningsregelaars geheel electronisch en ingebouwd in de dynamo. Ik ga zelf een simpele regelaar bouwen gebaseerd op het ontwerp van Gary Lecomte. De uitgangsspanning van de dynamo maak ik iets hoger, omdat de gelaccu een iets hogere laadspanning nodig heeft. 

6 Stopmagneet vastgeroest

Aan de zijkant van de generator zat een soort grote magneet waarvan ik niet begreep waarvoor hij was.  De koppeling van de magneet en de motor ontbrak. Het ding zat ook muurvast.  De bedoeling van deze magneet is om de motor te stoppen.  Bij een foutmelding van de oliedruk of koelwatertemperatuur, of wanneer je op de "stopknop" drukt, wordt er 12V op de magneet gezet, en middels een hefboompje wordt er een hendel op de inspuitpomp bedient waardoor de motor stopt.    De magneet bestaat uit een grote spoel en een metalen gewicht wat door de spoel heen en weer kan. Dit gewicht glijd in een messing huls heen en weer.   Het gewicht was geoxideert en zat vast in de messing bus. Bij een vorige reparatiepoging heeft men waarschijnlijk geprobeerd om hem los te wrikken met een schroevendraaier, waarbij de aansluitingen in de spoel onderbroken zijn.   Deze aansluitingen bloot gelegd in de spoel en hier nieuwe aansluitdraden op gesoldeerd.   De boel gezandstraald en in de epoxy washprimer gezet. Nu alleen nog verzinnen hoe de magneet gekoppelt moet worden met de hefboom van de inspuitpomp. 

stopmagneet

15 Diesellekkage bij het dieselfilter. 

De vorige eigenaar heeft geprobeerd de filters te vervangen, maar kreeg deze niet los.  Wel kwamen er wat gaatjes in, waardoor diesel lekte als de motor liep.  Filters vervangen door nieuwe en de lekkage is gestopt. 

14 Dieselolielekkage bij injector.

tijdens het draaien van de motor werdt de bovenkant van 1 injector vochtig.  De bovenkant van de injector bestaat uit een banjobolt waardoor de overtollige diesel terugvloeit naar de pomp.  Deze banjo los gedraait en blijkt dat de helft van het schroefdraad weggeslepen was.  Wat blijkt, er hoort een M8x1.25 bout in te zitten, maar iemand heeft er een M8x1.0 ingedraaid. En dat past niet lekker.  Nieuwe bout op Ebay besteld en de lekkage is verholpen. 

injector

 

Plaatsen van de generator op zijn plek in het kleine rode hoekje:

uitladen generator

Met het pionierhout voor de torens een tijdelijke bok gemaakt en met een kettingtakel de generator uit de aanhanger gehezen, waarna de vloer gelegd kan worden voor de generatortent. 

 

 Tijdlijn