Isolatie is denk ik wel één van de belangrijkst aspecten van het bouwen van een huis.  De prestatienormen in het bouwbesluit worden bijna ieder jaar strenger.  Isoleren is ook de beste en duurzaamste manier om energie te besparen.  Je kunt je EPC waarde kunstmatig opkrikken met het plaatsen van een warmtepomp of zonnepanelen, maar echt millieuvriendelijk ben je pas als je zorgt dat je zo weinig mogelijk energie nodig hebt.  En dat kan alleen met wollen truien, of met een hele goede isolatie.  

Voor de isolatie kun je dan nog kiezen tussen super efficient of duurzaam/millieuvriendelijk.  Helaas gaan die twee niet samen.  Heel efficient zijn bijvoorbeel PIR platen.  Deze isoleren per centimeter dikte het beste. Maar ze zijn wel van aardolie gemaakt.   Ik heb gekozen voor vlaswol. Dit is een natuurlijk product, gemaakt van vlas. Het ziet er ongeveer hetzelfde uit als glaswol.   De isolatiewaarde is een stuk minder als PIR platen, dus mijn muren zullen dikker worden, en met dezelfde hoeveelheid BVO hou ik minder leefruimte over. 

De volgende vraag die je moet stellen, is of je dampopen of dampdicht gaat bouwen. Heel vroeger (late middeleeuwen) was natuurlijk alles dampopen. Hierna zijn de huizen dampdicht geworden. Nu zie je het dampopen meer in opmars komen.  Dampopen maar wel luchtdicht dan.  Het idee is dat het vocht ongehindert de woning kan verlaten. En mijn gevoel zegt dat ik dampopen moet gaan bouwen, dus dat gaat het worden. Overigens als je voor PIR platen als muren/dak kiest, dan kies je ook automatisch voor dampdicht. 

Maar nu komt er een dilemma.  Vlaswol is prima geschikt voor de muren en het dak, maar niet voor de vloer. Komt de isolatie aan de onderkant van de vloer, dan moet hij tegen veel vocht kunnen. En dat kan vlaswol niet.  Komt hij aan de bovenkant van de vloer, dan moet de isolatie veel druk kunnen hebben. En dat kan vlaswol ook niet.   Voor de vloer kies ik dan toch voor PIR platen. Wel komen deze luchtdicht afgesloten van de leefruimte, zodat eventuele dampen niet in de leefruimte kunnen komen. Dit deel van de isolatie is dan ook dampdicht. Voor meer details over de vloerconstructie moet je even naar het kopje fundatie gaan. 

Op onderstaand plaatje is te zien hoe de isolatie van de vloer en de wand is opgebouwd:

Heel belangrijk is een goede luchtdichte aansluiting van de isolatie bij de overgangen van muur naar vloer, bij de kozijnen en bij doorvoeren en andere gekke delen van de constructie. In bouwjargon noemen ze dit ook wel de detailering.  Hier moet je je afvragen of je dit moet laten doen, of dat je dit zelf gaat doen. Je kan heel veel effort en geld steken in dikke isolatie, als er echter 1 kier in de luchtdichte afscherming komt, is dit allemaal voor niets geweest.  De detailering ga ik dan ook zelf doen. 

Vloerisolatie:

Op de betonnen vloer komt een pakket van 2 lagen PIR platen van 10cm dik, of in een andere verhouding, als de totale dikte ongeveer 20cm wordt. Tegen de tijd dat ik zover ben, ga ik op marktplaats op zoek naar een goedkope partij platen.  Het is overigens best wel veel wat ik nodig heb.  Bijna 300m² Pir plaat van 10cm dik voor het woonhuis en de schuur.   Op de PIR platen komt een lucht en dampdichte folie verbonden met de folie van de muren.  Dit is de luchtdichte schil van de isolatie. Op deze folie wordt later de dekvloer gestort. De totale RC waarde van vloer komt hiermee op 9.0.   Dit is ruim boven de norm van het bouwbesluit. Een zorgpunt is de koudebrug die optreed aan de randen. De bakstenen rand waar de muren op rusten isoleert niet, en hiermee zou de dekvloer te dicht bij de buitengevel komen.  Ik heb dit opgelost door de de binnenste rand van de muur, niet van bakstenen te maken, maar van gasbeton en hierna nog een stuk PIR van 75mm breed. Hiermee komt de totale R waarde van dit stukje muur op ongeveer 3,5. De manier waarop de fundering is uitgevoerd is het mogelijk om na de oplevering van de schuur de isolatie aan te brengen. 

Wandisolatie:

Voor de wanden is behalve de isolatiewaarde ook de vochtafvoer erg belangrijk.   Ik bouw luchtdicht en dampopen.   Dit betekent winddicht en dat het vocht vanuit het leefklimaat een weg naar buiten moeten kunnen vinden en zich niet mag ophopen in de isolatie voor langere tijd.   Hierdoor zou het hout kunnen gaan rotten.  Je moet dit over het hele jaar bekijken.   Er mag in de winter best wat meer vocht opgeslagen worden, als dit in de zomer er maar weer uit kan.  Nu heeft vlaswol de mooie eigenschap dat het goed vocht kan opnemen en weer afstaan.  De basis van de muur is een houtskelet met aan de buitenkant een OSB plaat.  Zo wordt de schuur ook opgeleverd door de bouwer.  De eerste stap wordt dan om de wand winddicht te maken.  Hiervoor ga ik dampopen folie van het type Polytex© gebruiken.  Deze folie is luchtdicht en dampopen en mag direct op een vaste ondergrond aangebracht worden.  De folie wordt vastgezet met vertikale latten, waar later de rabatdelen tegenaan komen.   Bij de kozijnen wordt de folie luchtdicht afgetaped. Aan de onderkant wordt de folie getaped aan het EDPM membraam welke de houten contructie isoleert van de stenen draagmuur.  Aan de bovenkant wordt de folie verbonden met de folie van de dakplaten. Aan de andere kant van de OSB plaat komt een laag ISOVLAS van 140mm dik. Deze past hiermee precies tussen de houten staanders van de wand. Hierna komt er weer een OSB plaat, welke deze isolatielaag luchtdicht opsluit.   Op de OSB plaat komt vervolgens een ISOVLAS laag van 80mm dik.  Deze laag is tevens de leidingsspouw.  Hierna komt een gips of leemwand.  Ik ben er nog niet uit of ik deze wand vrijstaand maak, t.o.v. de OSB plaat, of hem hier aan vast maak. 

Dakisolatie:

Voor het dak gebruik ik prefab dakelementen van Isovlas.   Dit zijn complete cassettes met aan de onderkant hout en aan de bovenkant een dampopen, luchtdichte folie.   De isolatiewaarde is 6.   Meer info op: http://www.isovlas.nl/producten-toepassingen/hellend-dak/